Nếu đã từng tham gia hoặc tìm hiểu vào thị trường tiền điện tử, chắc chắn mọi người đều đã từng nghe qua về việc giao dịch trên những DEX hoặc những CEX. Tuy vậy, không phải tất cả mọi người đều hiểu được sự khác biệt giữa hai loại sàn giao dịch này, cũng như nắm rõ chính xác về quyền lợi hoặc giới hạn của bạn khi tham gia vào DEX hoặc CEX. 

 Hôm nay mọi người hãy cùng với Đội ngũ KardiaChain tìm hiểu về tính chất của những loại sàn này, đồng thời hãy cùng xem sàn giao dịch KAIDEX đã tổng hợp DEX và CEX như thế nào để đưa ra một trải nghiệm toàn vẹn, liên chuỗi và phi tập trung.

DEX và CEX: Đâu là sự khác biệt?

DEX, viết tắt của từ Decentralised Exchange, dịch ra là sàn giao dịch phi tập trung. Và CEX là Centralised Exchange, hay là sàn giao dịch tập trung. Từ trong tên gọi, chúng ta có thể định nghĩa rằng DEX sẽ mang tính chất ngang hàng với các giao dịch được phân tán để xác minh và lưu trữ bởi người dùng, còn CEX sẽ mang tính tập quyền với những giao dịch được xử lý tập trung tại một máy chủ và bị quản lý bởi một hệ thống cụ thể.

Trước sự ra đời của các sàn CEX, Bitcoin không phải là tài sản dễ tiếp cận trên thế giới, Các giao dịch Bitcoin nói riêng hay tiền mã hóa nói chung từng được thực hiện trên các diễn đàn, nhóm chat. Nhưng vài năm trở lại đây càng nhiều người có thể sở hữu đồng tiền mã hoá này là lý do dẫn đến sự tăng trưởng phi mã của nó. Các sàn này đóng vai trò là nguồn cung mà ở đó hàng triệu người có thể mua bán hay nắm giữ khoản đầu tư của mình.

Tuy nhiên, lỗ hổng lớn của CEX là khối lượng giao dịch khổng lồ tập trung tại một thực thể duy nhất, khiến cho CEX dễ dàng trở thành con mồi cho những kẻ có ý đồ xấu. 

Nhờ sự phát triển của công nghệ BlockChain, loại sàn giao dịch mang tính chất “trái dấu" với CEX là DEX ra đời. Nói một cách nôm na, do đặc điểm của hệ thống phi tập trung và không bị quản lý, DEX cho phép người dùng giao dịch tiền điện tử gần như mang tính chất p2p dựa trên cơ chế AMM (auto market maker) lẫn tự quản lý quỹ của mình, không phải ủy quyền kiểm soát tài khoản của họ cho bất kỳ bên trung gian hoặc bên giám sát nào (sàn giao dịch). Loại cấu trúc này hoàn toàn khác với các sàn CEX, nơi người dùng ủy quyền giao tài sản tiền điện tử của họ cho sàn giao dịch, sàn hoạt động như một người giám sát và về để người dùng giao dịch trên nền tảng của họ.

Do đó, sự khác biệt giữa DEX và CEX có thể được liệt kê qua những yếu tố như sau:

• Bảo mật:
  Tính bảo mật của DEX cao hơn so với CEX. Lí do là vì người dùng thật sự không cần phải cung cấp dữ liệu cá nhân, thế nên mọi thông tin không thể bị đánh cắp. Cấu trúc này của DEX làm cho các dịch vụ phi tập trung trở nên ẩn danh hơn các sàn giao dịch tập trung, khi mà đa phần phải cần KYC và cung cấp bằng chứng xác minh danh tính người dùng.
• Tính độc lập:
  Kiến trúc phi tập trung bảo vệ DEX khỏi sự can thiệp của chính quyền địa phương hoặc quốc tế. Trong trường hợp cấu trúc tập trung như CEX, việc tuân thủ quy định có nghĩa là sàn giao dịch có thể bị chặn hoàn toàn hoặc một phần, trong trường hợp đó dịch vụ bị hạn chế về địa điểm hoặc các tính năng do luật pháp không cho phép.
  Điều này khiến cho các DEX có lợi thế về việc mở rộng thị trường. Cụ thể như ở những nước giao dịch tiền mã hóa bị ngăn cấm hoặc giới hạn, như Ấn Độ và Trung Quốc, việc có một sàn DEX tầm cỡ quốc tế sẽ giúp gia tăng khối lượng giao dịch và tạo ra lợi nhuận chung cho những người giao dịch crypto mà không phải gặp những trở ngại lớn về mặt pháp lý.
• Rủi ro thao túng thị trường:
  Một ưu điểm khác của DEX là rủi ro về thao túng giá hoặc làm sai lệch khối lượng giao dịch gần như không có, giá cả sẽ tuân theo quy luật cung/cầu do không có cấu trúc tập trung như các sàn giao dịch nơi mà dễ dẫn đến việc thao túng bên trong sàn giao dịch.
• Khả năng kết nối đến các dự án khác nhau:
  Trái ngược với CEX, DEX không chỉ hỗ trợ cho việc trao đổi các loại tiền điện tử hiện có, mà còn có thể thực hiện giao dịch với các đồng tiền mới được tạo ra một cách trực tiếp với đơn vị phát hành. Điều này cho phép các dự án khởi nghiệp được tiếp cận đến nguồn vốn cộng đồng mà không phải trả phí cao để được list lên các nền tảng giao dịch tập trung CEX.
• Tùy chọn lệnh giao dịch:
  Nhiều tùy chọn cho nhà giao dịch như stop loss, giao dịch ký quỹ hoặc cho vay lại không có sẵn cho người dùng của hầu hết các DEX. Vì nhiều DEX được quản lý bằng hợp đồng thông minh, trong khi không phải tất cả các loại tiền điện tử đều hỗ trợ tương tác với hợp đồng thông minh.
• Khối lượng / Tốc độ giao dịch:
  Các DEX thường có thanh khoản nhỏ hơn nhiều so với các CEX.
  Về tốc độ thì CEX tốt hơn nhiều còn DEX thì chậm hơn do các giao dịch cần có thời gian để được kiểm tra và xác nhận trên blockchain. Điều này gây nên khả năng bị trượt giá khi người dùng khớp lệnh mua/bán.
  Tính thanh khoản đạt được nhờ các sàn giao dịch tập trung thông qua nguồn vốn khổng lồ. Các DEX thường gặp vấn đề này bởi vì, không giống như các sàn giao dịch tập trung, tính thanh khoản của DEX chủ yếu dựa vào số lượng giao dịch tích cực trên nền tảng. Họ cũng không thể sử dụng đòn bẩy giao dịch để để tạo thêm các vị thế giao dịch.
• Trải nghiệm người dùng:
  Nhìn chung, các CEX có giao diện thân thiện và dễ sử dụng hơn so với DEX.

 Nói tóm lại, dẫu có những ưu điểm lẫn nhược điểm khác nhau trong nhiều yếu tố, DEX vẫn mang tính chất hướng đến người dùng hơn khi cho phép họ tự kiểm soát toàn bộ những gì diễn ra với khối tài sản mã hóa của bản thân mà không phải dựa vào một bên nào khác. Việc người dùng không thật sự kiểm soát tài sản của họ của họ có thể xảy ra những tình huống khiến họ “lực bất tòng tâm”. Ví dụ như hiện trạng chênh lệch về lượng token lưu hành trên sàn và số lượng token thực tế, khi sàn tập trung có thể có những hành động đơn phương. 

Dẫu đa phần các sàn giao dịch tiền mã hóa là CEX, việc DEX đang dần trở nên phổ biến chính là hệ quả của việc người dùng muốn hướng đến trải nghiệm “phi tập trung” thực thụ. 

KAIDEX: sàn giao dịch “vẹn cả đôi đường” dành cho người dùng.

Hiểu được xu hướng và nhu cầu sử dụng DEX ngày một gia tăng trong cộng đồng, KardiaChain với châm ngôn đặt người dùng làm trung tâm đã tạo ra sản( siêu) phẩm KAIDEX. KAIDEX đặc biệt hơn những sàn DEX sẵn có trên thị trường khi sở hữu tất cả những ưu điểm của CEX lẫn giảm thiểu tối đa nhược điểm của một DEX, mang đến trải nghiệm giao dịch tuyệt vời nhất từ cả hai thế giới trong chính lòng bàn tay của người dùng.

Với khả năng “giải quyết những khúc mắc của cả DEX và CEX” theo nhiều nguồn tin quốc tế đã đưa, KAIDEX được xây dựng trên phát minh Nút mạng kép (Dual Node) độc đáo, cho phép người dùng có thể tương tác, giao dịch token liên chuỗi với những blockchain khác nhau một cách dễ dàng mà không phải thay đổi giao thức giữa chúng. Đáng nói nhất, hiệu suất của KAIDEX tương tự như một CEX với các khoản thanh toán nhanh chóng, tính thanh khoản cao và kiểm toán minh bạch được cập nhật trong thời gian thực, giúp cho người dùng quản lý được tài sản mã hóa của mình chặt chẽ hơn.

Có thể tóm tắt thế mạnh của KAIDEX so với thị trường như sau:

• Có các công cụ giao dịch mạnh mẽ: lệnh Stop, lệnh Market, lệnh Limit. Trong khi các DEX khác chỉ có lệnh market. 
• Swap chéo được gần như tất cả các token thuộc các hệ sinh thái khác nhau. Trong khi các DEX khác chỉ cho phép swap các token trong cùng hệ sinh thái blockchain, còn đối với các CEX thì phải giao dịch thông qua USDT làm trung gian, gây bất tiện khi người dùng muốn hoán đổi nhanh một cặp token nào đó.
• Trượt giá cực thấp.
• Tốc độ giao dịch nhanh: Cải thiện điểm yếu tốc độ chậm của các DEX trước đây.
• Phí gần như bằng 0. Khi mà phí của các DEX khác hiện nay đều khá cao.
• Chỉ mất 5 giây để xác minh 1 block.
• Mang giao diện thân thiện, dễ làm quen và sử dụng như hơn cả CEX.
• Đặc biệt với cơ chế hoạt động phi tập trung, KAIDEX hạn chế tối đa việc thao túng giá của token như ở bên trong sàn giao dịch tập trung CEX. Ở KAIDEX, giá của token sẽ tuân theo đúng quy luật cung-cầu.
• Cũng nhờ cơ chế phi tập trung mà KAIDEX gần như không thể bị hack, bảo vệ tài sản của người dùng.

Trong lần ra mắt phiên bản KAIDEX V1 mới nhất, người sở hữu KAI có thể đồng thời quản lý, stake và giao dịch với những tính năng bao gồm: sự hỗ trợ giao dịch các cặp KRC20 nhất định và KAI Native, tùy chỉnh độ trượt giá, và quản lý pool thanh khoản. Việc giao dịch liên chuỗi sẽ sớm được ra mắt với cộng đồng.

Truy cập vào KAIDEX V1 tại:

https://kaidex.io/

Lời kết

Tựu trung, những người tham gia trên thị trường tiền điện tử từ lâu đã quen thuộc với những sàn CEX, nhưng xu thế này đã thay đổi khi những ưu điểm của các sàn DEX đang dần được đề cao và trở nên thịnh hành. Từ những mong muốn ấy, KAIDEX của KardiaChain được tối ưu hóa để tất cả đều sẽ được trải nghiệm những giao dịch liên chuỗi thật trơn tru và hoàn thiện, giúp người dùng đặt được những tiện ích tốt nhất. KAIDEX chính là lời tuyên bố rằng KardiaChain ngày càng tiến đến gần hơn với mục tiêu “giúp cho blockchain được áp dụng đại trà vào đời sống mọi người, “Accessible blockchain for millions.”

Nguồn tư liệu tham khảo:

[contentcards url="https://blog.kardiachain.io/vi/thay-doi-cuoc-choi-cung-kaidex/"]

[contentcards url="https://www.finextra.com/blogposting/20412/solving-the-cex-vs-dex-dilemma-in-crypto"]

[contentcards url="https://coin68.com/ban-ve-cac-san-giao-dich-tien-dien-tu-phan-quyen/"]

[contentcards url="https://vneconomy.vn/trung-quoc-cam-dung-tien-ao-de-thanh-toan-gia-bitcoin-xuong-day-3-thang.htm"]

[contentcards url="https://tapchitaichinh.vn/tai-chinh-quoc-te/hoa-ky-co-the-danh-thue-bitcoin-va-cac-loai-tien-dien-tu-khac-333363.html"]